شتاب «توسعه اسپورتی» و غفلت از شاخص‌ توسعه انسانی

در سال‌های اخیر شهرداری‌های برخی شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران تلاش کرده‌اند با ساختن بناهای تفریحی و تجاری ظاهر شهر را تغییر داده و اینگونه پایتخت ایران را شهری مدرن و توسعه یافته به جهانیان معرفی کنند. در این راستا برج میلاد، بام لند، دریاچه مصنوعی، ایران مال و امثالهم ساخته شده است و هر کدام به‌گونه‌ای تلاش می‌کند با ارائه خدمات تفریحی و تجاری بیشتر چهره نوینی از ایران امروز را به نمایش بگذارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 این شکل و شیوه نگاه به توسعه حدوداً یک قرن پیش در اروپا و آمریکا رواج داشت؛ برهه‌ای که ساختن آپارتمان‌ها، هایپرها و برج‌ها رونق فراوانی کرده و شهرهای مختلف اروپا و آمریکا سعی می‌کردند گوی سبقت را از یکدیگر بربایند.

 در ایران از زمان پهلوی دوم به ویژه از دهه چهل و پنجاه شمسی و با گران شدن قیمت نفت این نگاه به توسعه شکل گرفته بود و تهران در حال معرفی خود به عنوان پیشگام چنین مدلی از توسعه در میان کشورهای همسایه به شمار می‌رفت. مدل توسعه‌ای که با انقلاب سال پنجاه و هفت در تهران متوقف شد و در عوض کشورها و شهرهای حاشیه خلیج فارس از جمله کویت، قطر، دوبی، جده و ریاض و.. در آن مسیر حرکت کردند‌.

 این مدل توسعه که می‌توان آن را «توسعه اسپورتی»(اسپورت پوش‌شدن مردم به عنوان نماد توسعه) یا «آپارتمانی»(گسترش برج‌ها و آپارتمان‌های بزرگ به عنوان نماد توسعه) نامید؛ حالا چند سالی است دوباره در تهران و برخی شهرهای بزرگ کشور رونق گرفته و شهرداران(عموماً مهندس و تکنوکرات) این شهرها به فکر رقابت با دوبی، قطر و کویت افتاده‌اند و فکر می‌کنند با ساختن چند ایران مال و بام لند و... مرزهای توسعه و ترقی را طی خواهند کرد.

 مسئله اساسی که سیاست‌گذاران حوزه شهری در اکثر شهرهای ایران(که نهایت آرزوی‌شان چیزی شبیه دوبی شدن تهران است) فراموش کرده‌اند این است که اصلاً مفهوم توسعه را اشتباه فهمیده‌اند.
امروزه در بررسی شاخص‌های توسعه دیگر توجه چندانی به طول راه‌آهن، مترو، جاده‌های آسفالت، فرودگاه‌ها، فروشگاه‌های بزرگ و امثالهم نمی‌شود و عوامل «توسعه انسانی» مانند میزان آلودگی آب وهوا، دسترسی به بهداشت و آموزش، متوسط سال‌های تحصیل، متوسط پزشک و معلم به تعداد شهروندان، دسترسی به اطلاعات آزاد، دسترسی به امکانات فرهنگی مانند تئاتر، کنسرت و سینما، رعایت حقوق حیوانات، ترافیک شهری، میزان مطالعه و امثالهم مورد توجه قرار می‌گیرد.

شاخص‌ توسعه انسانی، ملاکی واقعی و برایند بهتری از توسعه ذهنی افراد یک جامعه و سطح زندگی آن‌ها بوده که به نوعی چشم‌اندازی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن جامعه را ترسیم می‌کند.

مهندسان مسئول شهری که بام لند و ایران مال و چند فروشگاه لاکچری فکر می‌کنند تهران را به پایتخت توسعه و ترقی رسانده‌اند، باید این نکته ساده را مد نظر قرار دهند که زمانی می‌توان ادعای توسعه تهران را داشت که در آن کودکان کار و کارتن خوابی مشاهده نشود، مشکل ترافیک و آلودگی هوا حل بهبود پیدا کرده باشد، فرهنگسراها، کتابخانه‌ها و کتاب‌فروشی‌ها به معنای واقعی توسعه پیدا کرده باشد، مسئله معتادان و تزریقی‌های پخش شده در سطح پارک‌ها و شمشادهای کنار بزرگراه‌ها مرتفع شده باشد، خشونت و فساد و تن‌فروشی تقلیل پیدا کند و... وگرنه با ساختن چند برج و فروشگاه و تقلیدی کاریکاتورگونه از دوبی و قطر نه تنها پیشرفت و توسعه نیست؛ بلکه نشانگر پرت بودن از دنیا و قافله جهانی است.
دوبی و قطر در واقع نه شهر و نه کشور بلکه سوپر مارکت و فروشگاهی پرزرق و برق و بزرگ هستند که به همان میزان که جذابیت ظاهری داشته از درون تهی، پوچ و بی‌هویتند.
باید به شهرداران شهرهایی مانند شیراز و اصفهان گفت که تبدیل شهر حافظ و سعدی و نقش جهان و.. به دوبی نه تنها توسعه نیست، بلکه خیانت در حق این شهرها و تاریخ آنها محسوب می‌شود.

به قلم فرهاد قنبری، تحلیلگر اقتصادی

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: برج سازی تهران توسعه انسانی شهرسازی ایکنا نبأ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۶۲۷۵۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ابتکار شهرداری سمنان برای تقویت گردشگری جاده ابریشم ایران

شهردار سمنان و رئیس مرکز بین‌المللی جاده ابریشم سمنان از ابتکار شهرداری برای تشکیل مثلث گردشگری در راستای تقویت گردشگری جاده ابریشم ایران خبر داد.

حسین موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در سمنان اظهار کرد: شهر سمنان در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در هیئت مؤسس اتحاد شهرهای جاده ابریشم که به ابتکار کشور چین در راستای ایده کمربند-جاده تأسیس شد، معرفی و هم‌زمان دبیرخانه اتحاد مذکور با نام «مرکز بین‌المللی جاده ابریشم سمنان» توسط مدیریت شهری سمنان راه‌اندازی شد.

وی یکی از اهداف مهم این مرکز را گسترش مناسبات اقتصادی و فرهنگی میان شهرهای در مسیر جاده ابریشم ایران، معرفی پتانسیل‌ها، توانمندی‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری صنعت گردشگری با تاکید بر فرهنگ بومی و اقوام دانست و افزود: ۳۹ شهر ایران در مسیر جاده ابریشم قرار دارند که برقراری تعاملات بین شهرها در تمام زمینه‌ها و به‌ویژه مسائل حوزه شهری می‌تواند فرصت بی‌نظیری را برای توسعه شهرها به وجود آورد.

شهردار سمنان با اشاره به تشکیل مثلث گردشگری کویر تا کران، خاطرنشان کرد: مدیران شهری شهرهای ایران به جهت معرفی بهتر ظرفیت‌های گردشگری و توسعه آن و برندسازی شهرهای خود، اقدام به تشکیل حلقه‌های گردشگری با نام مثلث گردشگری کرده‌اند که تاکنون دو مثلث تشکیل شده است، مثلث گردشگر طلایی ایران با حضور شهرهای یزد، اصفهان و شیراز و مثلث گردشگری غرب کشور با حضور شهرهای همدان، سنندج و کرمانشاه.

موسوی تصریح کرد: یکی از ظرفیت‌های مهم گردشگری، کویر، کوه، جنگل و دریا است که استان‌های سمنان، مازندران و گرگان این قابلیت را به فراوانی دارند.

وی ادامه داد: پیشنهاد تشکیل مثلث گردشگری کویر تا کران با حضور شهرهای سمنان، ساری و گرگان به شهرداری‌های مربوطه ارائه شده است تا با نهایی کردن تفاهم نامه‌ها، به‌زودی با حضور شهرداران در سمنان، شاهد امضای نهایی تفاهم‌نامه‌ها خواهیم بود.

کد خبر 751735